Goulmy & Baar heeft rond 1900 een uitstekende naam als werkgever. Goed loon, geregelde werktijden en een meer dan fatsoenlijke werkplek. En toch… was het bedrijf een ‘rood broeinest’.

Paul Victor Goulmy (1822-1908), pionier in excellente levensmiddelen

‘Geachte Heer, Ik ben een amateur archeoloog uit Hilversum en heb onlangs uit stortgrond van Amsterdam een klein geblazen flesje gevonden, op het flesje is een glaszegel met de tekst ‘PV GOULMY S-HERTOGENBOSCH’ schrijft Danny Ronda in december 2016.

Op Eerste pinksterdag 12 mei 1940 begroet de Duitse verbindingsofficier Frustl burgemeester Van Lanschot. De hoffelijke Frustl vertegenwoordigt de Duitse bezetter die zojuist ’s-Hertogenbosch heeft ingenomen. De officier complimenteert de burgemeester met het optreden van Bossche burgers en geestelijken na afloop van de Eerste Wereldoorlog.

Eugène Goulmy en zijn nazaten als beschermers en hoeders van Handboogschutterij NIMROD

‘Onder het diepe geroffel der omfloerste trommen trok de stoet kerkwaarts’, schrijft de redacteur van Het Huisgezin op 7 september 1951. Hij doet verslag van de begrafenis van Eugène Goulmy. De leden van de handboogschutterij Nimrod uit Hintham (nu gemeente ’s-Hertogenbosch) fungeren als slippendragers. Ze begeleiden Goulmy tot aan het familiegraf op het kerkhof in Hintham.

‘Wanneer ik mij de aard in het bijzonder tot datgene bepaal, wat door Uw rusteloos werken voor de industrie werd tot stand gebracht, acht ik mij in de eerste plaats gerechtigd U hier openlijk hulde en dank te brengen namens de industriëlen voor de elektrificatie en kanalisatie in Noord-Brabant; twee grootse werken, door Uw doortastend optreden verwezenlijkt’.

Eugène Goulmy wordt, getrouw zijn roots, in Franse stijl opgevoed. De hang naar grandeur is altijd aanwezig. Van zijn vader leert Eugène dat hij, natuurlijk met gevoel voor smaak, mag laten zien dat hij succesvol is. De les is welbesteed aan Eugène Goulmy. Als Eugène rond 1885 in Amsterdam woont en werkt loopt hij dagelijks langs een bouwwerk van de architect Abraham Salm (1857-1915) aan de Herengracht

Donzenac (nabij Limoges) 18 mei 1806: de dan 22-jarige Michel Jean Baptiste Goulmy trouwt met de bevallige Jeanne Groulhier. Ze zijn gelukkig en krijgen een kind. Michel Jean Baptiste is herbergier in Limoges in de Provence. Er lijkt geen vuiltje aan de lucht. Maar dan is er toch zo’n moment dat zijn levensgeluk ernstig verstoort.

Als pijpers, trommelaars en blazers hebben soldaten al vroeg een signaalfunctie. Ze gebruiken het instrument om te waarschuwen. Maar er is niet elke dag oorlogsdreiging of voorbereiding. Dus maken ze militaire muziek voor ceremoniële gebeurtenissen en feesten en partijen. Dan is er heel wat muzikaal vermaak. Je kunt lekker meelopen met de muziek.

Op 25 februari 1914, het was Aswoensdag of de dag na carnaval, leggen zo’n 250 werknemers bij Goulmy & Baar het werk neer. De stakers zijn boos, heel boos op de werkmeester. En als je dan ook nog in een grauwe Aswoensdag stemming verkeert hoeft er niet veel te gebeuren.

Voetbal als ‘volkssport’? Onder de sportpioniers overheerst rond 1900 nog de twijfel. Pim Mulier (1865-1954), voetbalpionier en grondlegger van de moderne sport in Nederland, vraagt zich in 1899 af of werklieden niet al te ‘uithuizig’ zouden worden door actieve deelname aan het voetbal.

Als de Eerste Wereldoorlog eenmaal goed op gang is lijdt Goulmy’s bedrijf daar natuurlijk onder, in ernstige mate zelfs. Goulmy trekt zich de gevolgen van de oorlog aan. Dat doet hij als zakenman die zijn exportgebied ziet wegvallen. Hij is ook begaan met de slachtoffers van de oorlog. Dat zijn er velen uit alle betrokken landen.

Eugène Goulmy is lid van het bestuur van de Kamer van Koophandel, evenals Jacques de Gruyter (1865-1940). Goulmy is voorzitter van de commissie van groothandel van de kamer. In die hoedanigheid spreekt hij vaak met Jacques de Gruyter, flamboyant, levensgenieter en creatieve geest achter de legendarische winkeltak van het levensmiddelenbedrijf De Gruyter.

Eugène Goulmy gebruikt heel vaak zijn voornaam. Niet voor niets. Eugène betekent zoveel als ‘welgeboren’ of ‘van adel’. En… stand verplicht. Hij is dan ook apentrots als hem in 1909 het aanbod wordt voorgelegd zijn naam en levensloop te verbinden aan Nos contemporains, een kloek boek. In het boek Onze tijdgenoten, worden prominente ondernemers, geestelijken, staatslieden, politici, bestuurders, kunstenaars, architecten, bankiers, wetenschappers en intellectuelen geportretteerd. Ze hebben het rond 1910 helemaal gemaakt.

Eugène Goulmy verloochent zijn Franse wortels niet. Ze kleuren zijn jeugd en werkzame leven. Frankrijk is ook een terugkerend reisdoel. Zo leert hij ook Roubaix kennen, industriestad bij uitstek. In deze Noord-Franse textielstad bouwt het fabrikantengeslacht Motte Bossut in 1885 een echt chateau d’industrie. Het is een fabriek met een schoorsteen maar ook een indrukwekkende kasteeltoren. Functionaliteit moet maar je mag ook laten zien dat je invloedrijk en rijk bent. En dat doen de leden van het geslacht Motte Bossut.

Wat drijft een ondernemer? Houdt hij zoveel van zijn product dat hij dat onder de mensen wil brengen? Of… wil hij vooral geld verdienen? Of… zoekt hij naar roem ? Het lijkt erop dat Eugène Goulmy zich door alle drie de drijfveren liet leiden.